صندوق سرمایه گذاری (Mutual Fund) چیست؟ آشنایی با مفهوم صندوق سرمایه گذاری

عده کمی هستند که صندوق سرمایه گذاری را بشناسند. بقیه ممکن است از شنیدن نام آن یاد صندوق‌های دیگری بیفتند که هیچ ربطی به صندوق سرمایه گذاری ندارند. پس بد نیست بدانیم صندوق سرمایه گذاری چیست و چگونه کار می کند.

صندوق سرمایه گذاری مشترک به انگلیسی: mutual fund یکی از ابزارهای نوین مالی است که سرمایه جمع‌آوری شده از افراد مختلف را در دارایی‌های مختلف سرمایه‌گذاری می‌‌کند. حتی بسیاری از فعالان بازار سرمایه هم با این موضوع آشنایی کافی ندارند. البته نحوه عملکرد صندوق های سرمایه گذاری موضوع پیچیده‌ای نیست.

از آنجایی که در سرمایه گذاری پای پول و دارایی ما در میان است، باید حتما قبل از ورود به آن اطلاعات کافی در مورد بازاری که می خواهیم در آن سرمایه گذاری کنیم کسب کنیم و نحوه عملکرد و سوددهی آن را بررسی کنیم.

صندوق های سرمایه گذاری یکی از راهکارهای سرمایه گذاری در بازار سرمایه است، که به علت عدم آشنایی اکثریت افراد جامعه با ویژگی‌های قابل توجه آن کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند.

انواع روش‌های سرمایه‌ گذاری در بازارهای مالی

در میان گزینه‌های مختلف سرمایه‌گذاری، بازار بورس به عنوان یکی از محبوب‌ترین گزینه‌ها برای عموم افراد جامعه شناخته می‌شود.

بورس مکانی است که شرکت‌های مختلف سهام‌شان را در آن عرضه می‌کنند و مردم با خرید سهام این شرکت‌ها، نقدینگی لازم برای تامین مالی آن‌ها را فراهم کرده و به کنترل تورم، رشد اقتصادی و پیشرفت جامعه کمک می‌کنند و در ازای آن در سودآوری شرکت‌ها سهیم شده و از آن نفع می‌برند.

انجام معاملات موفق در بازار بورس امری تخصصی است که نیاز به شناخت کامل این بازار و صرف وقت برای یادگیری و تحلیل آن دارد.

نباید از تمام کسانی که قصد ورود به بازار بورس را دارند، انتظار داشت که در این امر متخصص باشند. بنابراین سرمایه‌گذاری در بورس ریسک‌های زیادی دارد و ورود افراد غیرمتخصص به آن سرمایه فرد را به خطر می‌اندازد، اینجاست که نقش صندوق های سرمایه گذاری پر‌رنگ‌ می‌شود.

بطور کلی دو روش سرمایه‌گذاری در بورس وجود دارد:

1. سرمایه‌گذاری مستقیم
2. سرمایه‌گذاری غیرمستقیم

سرمایه‌گذاری مستقیم

 روشی است که فقط به درد کسانی که شناخت کاملی از بازار بورس دارند، می‌خورد. همان‌طور که گفته شد انجام معاملات موفق در بازار بورس امری تخصصی است که نیاز به صرف وقت، آگاهی کامل از اخبار و اطلاعیه‌ها، شناخت متغیرهای اقتصادی و سیاسی تاثیرگذار بر بازار و … دارد.

در غیر این صورت سرمایه‌گذاری فرد در بلند مدت نه تنها سودی در بر نخواهد داشت بلکه باعث می‌شود اصل سرمایه نیز به خطر بیفتد. در واقع سرمایه‌گذاری مستقیم زمانی اتفاق می‌افتد که فرد بصورت مستقیم و بدون کمک گرفتن از شخص یا نهادی واسطه در بورس سرمایه‌گذاری می‌کند.

سرمایه‌گذاری غیر‌مستقیم

نقطه مقابل سرمایه‌گذاری مستقیم سرمایه گذاری غیرمستقیم است. اگر کسی علاقه مند به سرمایه گذاری در بازار بورس باشد، اما اطلاعات و وقت کافی برای این کار را نداشته باشد باید از سرمایه‌گذاری در این بازار خودداری کند؟

خیر، در این حالت راه‌کاری برای جلوگیری از زیان احتمالی این افراد وجود دارد و آن کمک گرفتن از متخصصان سرمایه‌گذاری است.

 سرمایه گذاری غیرمستقیم در واقع همان سرمایه‌گذاری در صندوق های سرمایه گذاری یا استفاده از شرکت‌های سبدگردانی اختصاصی است، که در حال حاضر به عنوان یکی از محبوب‌ترین روش‌های سرمایه‌گذاری در دنیا شناخته می‌‌شود، در این روش علاوه بر کسب سود میزان ریسک افراد در سرمایه‌گذاری تا حد زیادی کاهش می‌یابد.

البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که صندوق های سرمایه‌گذاری فقط مختص به افراد حقیقی عادی و غیرمتخصص نیست بلکه افراد حرفه‌ای و اشخاص حقوقی نیز می‌توانند در این صندوق‌ها سرمایه‌گذاری کنند.

حال بیایید به دو سوال اصلی درمورد این صندوق ها پاسخ بدهیم: صندوق های سرمایه گذاری چگونه کار می‌کنند؟ و چگونه به یک ابزار ارزشمند برای سرمایه‌گذاری در این روز‌ها تبدیل شده‌اند؟

آشنایی با مفهوم صندوق سرمایه گذاری

صندوق سرمایه گذاری نهادی است که مبالغ خرد و کوچک را از افراد حقیقی و حقوقی جمع‌آوری کرده و در سبدی متشکل از اوراق مشارکت، سهام، سپرده‌های بانکی و سایر اوراق بهادار سرمایه‌گذاری می‌کند.

در نتیجه شما به جای سرمایه‌گذاری روی سهمی خاص در سبدی متشکل از اوراق بهادار و سهامی مختلف سرمایه‌گذاری می‌کنید، به بیان دیگر علاوه بر بهره‌گیری از دانش تیمی متخصص برای مدیریت سرمایه خود، پول خود را در سبدی متنوع از دارایی‌های مختلف سرمایه‌گذاری می‌کنید و با این عمل ریسک سرمایه‌گذاری خود را تا حد زیادی کاهش داده و سرمایه‌گذاری آسوده‌ای را تجربه خواهید کرد.

صندوق های سرمایه گذاری دو ویژگی اصلی دارند که آن‌ها را از دیگر روش‌های سرمایه‌گذاری متمایز می‌کند.

ویژگی اول مدیریت حرفه‌ای سرمایه‌ است. همان‌گونه که ذکر شد شما با سرمایه‌گذاری در صندوق های سرمایه گذاری از دانش تیمی متخصص برای مدیریت سرمایه خود بهره می‌برید که این امر ریسک شما را تا حد زیادی کاهش می‌دهد.

 ویژگی دوم تنوع در سرمایه‌گذاری است. در یک صندوق سرمایه گذاری ده‌ها یا حتی صدها سهم از شرکت‌های مختلف وجود دارد و زمانی که شما پولتان را در صندوق های سرمایه گذاری می‌گذارید، در اصل قسمت‌هایی از این شرکت‌ها را خریداری کرده‌اید.

برخی از سهام این شرکت‌ها ممکن است رشد کنند و برخی دیگر افت داشته ‌باشند، با این حال ارزش کلی صندوق سرمایه گذاری می‌تواند برآیند رو به رشدی داشته باشد و از آن جا که ارزش کلی صندوق در حال رشد است، پس شما هم سود می‌کنید!

نکته‌ی دیگری که در استفاده از صندوق ها اهمیت دارد این است که برای شروع لازم نیست پول زیادی داشته باشید تا بتوانید سرمایه‌گذاری کنید.

مثالی ساده برای درک بهتر مفهوم صندوق سرمایه گذاری

این مثال شاید موضوع را ساده‌تر کند:

فرض کنید دو وسیله نقلیه موتور سیکلت و اتوبوس در اختیار شماست و می‌خواهید از نقطه «الف» به نقطه «ب» بروید. انتخاب شما کدام وسیله است؟

اگر موتورسیکلت را انتخاب ‌کنید، تنظیم زمان رسیدن به مقصد به عهده خودتان است مثلا می‌توانید وسط راه توقف کنید و چای بنوشید. انتخاب مسیر، هزینه‌ی سوخت و داشتن مهارت رانندگی نیز به عهده شماست.

اما اگر اتوبوس را انتخاب ‌کنید، زمان رسیدن به مقصد از قبل مشخص شده، کافی است روی صندلی بنشینید و با موبایل خود مشغول چک کردن صفحه‌ی شخصی‌تان در شبکه‌های اجتماعی شوید. در ضمن نیاز نیست روی رانندگی تمرکز کنید و نگران هر نوع حادثه غیر مترقبه باشید. علاوه بر این، هزینه‌ی استفاده از اتوبوس خیلی کمتر از موتورسیکلت است و آسایش و امنیت بیشتری هم دارد.

در سرمایه‌گذاری جمعی یا غیرمستقیم (اتوبوسی) هزینه های شما کم می‌شود و می‌توانید با آسودگی خاطر و حتی بدون اطلاع از چگونگی انجام معاملات، به اهداف مالی خود برسید.

صندوق سرمایه گذاری مانند یک اتوبوس است که مدیریت آن را راننده‌ای حرفه‌ای و متخصص به عهده گرفته و مسافران را به مقصد می‌رساند.

سرمایه‌گذاری فردی یا مستقیم (موتور سیکلتی) ابتکار عمل را در
دستان شما قرار می‌دهد و ریسک‌هایی نظیر قدرت نقدشوندگی، تنوع سبد سرمایه‌گذاری،
کارمزد معاملات و… را به شما تحمیل می‌کند.

سرنشین موتور سیکلت مانند یک شخص معامله‌گر است که بصورت مستقیم وارد بازار سرمایه می‌شود و تبعات تصمیماتی که می‌گیرد به عهده خودش است.

حال انتخاب شما کدام گزینه است؟ مدیریت سرمایه خود را به افراد حرفه‌ای واگذار ‌می‌کنید تا بدون صرف وقت بتوانید سود کسب کنید یا خودتان بصورت مستقیم و بدون کمک از شخص دیگر دست به این کار می‌زنید و ریسک‌های حاصل از آن را هم می‌پذیرید؟

مزایای صندوق های سرمایه گذاری چیست؟

به اختصار مزایای صندوق های سرمایه گذاری عبارتند از :

• تنوع
• مدیریت حرفه‌ای دارایی‌ها
• شفافیت اطلاعات مالی
• بازدهی مناسب
• صرفه‌جویی ناشی از مقیاس
• به حداقل رساندن ریسک
• تبدیل سرمایه های خرد به سرمایه‌گذاری‌ کلان
• سرمایه گذاری آسان
• نقدشوندگی بالا
• ضامن نقد‌شوندگی

البته مقاله مفصلی درمورد مزایای صندوق ها نوشته ایم که با استفاده از لینک زیر می‌توانید آن را مطالعه کنید.

انواع صندوق های سرمایه گذاری

بطورکلی صندوق ها به سه نوع اصلی درآمد ثابت، در سهام و مختلط تقسیم می‌شوند که هریک با توجه به ترکیب دارایی و سیاستی که اتخاذ می‌کنند ریسک متفاوتی دارند.

به عنوان مثال صندوق های درآمد ثابت با توجه به اینکه 75 الی 95 درصد از سرمایه خود را در اوراق با درآمد ثابت سرمایه ‌گذاری می‌کنند ریسک کمی دارند اما از طرفی صندوق های سهامی که 75 الی 95 درصد از دارایی هایشان را سهام بورسی تشکیل می‌دهد ریسک بالاتری دارند. از نظر نوع معامله هم می‌توان صندوق ها را به دو دسته غیرقابل معامله و قابل معامله (بورسی) تقسیم کرد.

برای آشنایی بیشتر با انواع صندوق ها می‌توانید به لینک زیر مراجعه کنید.

مقایسه و انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری

برای مقایسه و انتخاب بهترین صندوق های سرمایه گذاری با مراجعه به سایت ارزی(Arzee.ir) و صفحه اصلی صندوق های سرمایه گذاری دیتای لازم برای انجام این کار در اختیار شما قرار داده شده است. با استفاده از دیتای سایت ارزی(Arzee.ir) می‌توانید لیست تمامی صندوق های سرمایه گذاری ، بازدهی دوره ای ، ترکیب دارایی و … را مشاهده کرده و به راحتی صندوق‌ها را با هم مقایسه کنید.

همچنین می‌توانید به صفحه گزارش‌های تحلیلی سایت ارزی(Arzee.ir) بروید و با استفاده از گزارشات 10 صندوق سرمایه گذاری برتر ، بهترین گزینه‌ها را بصورت ماهانه شناسایی کنید.

نحوه سرمایه گذاری در صندوق سرمایه گذاری

نحوه خرید واحدهای صندوق بستگی به نوع معامله آن دارد. اگر صندوق از نوع غیرقابل معامله باشد دو راه دارید:

1. مراجعه حضوری به شعب صندوق، ارائه مدارک لازم و پرکردن فرم‌های مربوطه
2. استفاده از سایت اصلی هر صندوق، ارائه اسکن مدارک و پر کردن فرم‌ها بصورت آنلاین

اما اگر صندوق از نوع قابل معامله (ETF) باشد، با داشتن کد معاملاتی فعال در بورس و ثبت نام در یکی از کارگزاری‌ها رسمی کشور به راحتی می‌توانید مانند سهام عادی در بورس واحدهای صندوق مورد نظر خود را خریداری کنید.

همچنین برای آشنایی بیشتر با صندوق و شروع سرمایه گذاری در آن‌ می‌توانید به صفحه ” از کجا شروع کنم؟ ” سایت ما مراجعه کنید.