بازدهی صندوق سرمایه گذاری و نحوه محاسبه آن

آدم تا خیالش از سوددهی یک سرمایه‌گذاری راحت نباشد، وارد آن که هیچ، از چند صد متری‌اش هم رد نمی‌شود. البته که در صندوق های سرمایه گذاری به این موضوع توجه ویژه شده و برای راحت کردن خیال سرمایه‌داران، بازدهی صندوق سرمایه‌ گذاری را در دوره‌های چند روزه تا چند ماهه اعلام می‌کنند.

یک سرمایه‌گذار برای اینکه سرمایه‌گذاری موفقی داشته باشد، باید بتواند بازده سرمایه‌گذاری‌اش را محاسبه کند. برای همین بد نیست توضیح مختصری درمورد بازده و نحوه محاسبه آن داشته باشیم.

منظور از بازده چیست؟ نحوه محاسبه بازده

معمولا وقتی صحبت از بازده می‌شود، منظور نرخ بازده است که به صورت درصدی بیان می‌شود. نرخ بازده با تقسیم میزان سود سرمایه‌گذاری بر سرمایه اولیه، ضرب در 100 به دست می‌آید. مثلا اگر شما یک سرمایه‌گذاری یک میلیون تومانی داشته باشید و بعد از گذشت مدتی، ارزش همان سرمایه‌گذاری به 1 میلیون و 150 هزار تومان برسد و شما 150 هزار تومان سود کرده باشید، نرخ بازده سرمایه‌گذاری شما از فرمول زیر به دست می‌آید:

بنابراین سرمایه‌گذاری شما در این بازه زمانی، 15 درصد بازدهی داشته است.

نکته: بازده معمولاً دو جزء داد. جزء اول وجه نقدی است که مستقیماً از محل درآمد حاصل از سرمایه گذاری دریافت می‌کنید و جزو دیگر منفعت یا زیانی است که به علت تغییر قیمت آن دارایی نصیب شما می‌شود.

فرض کنید مدتی قبل ۱۰۰۰ واحد صندوق با درآمد ثابتی را خریده‌اید. این صندوق در سررسید دوره پرداخت سود به هر واحد 20 هزار تومان سود نقدی تعلق می‌گیرد. همین‌طور شما واحد با خالص ارزش 110 هزار تومان خریده‌اید و در هنگام فروش خالص ارزش هر واحد 125 هزار تومان شده است. بـازده نقدی یا ریالی شما عبارت است از:

بازدهی صندوق سرمایه گذاری

صندوق های سرمایه گذاری هم بازده خود را از طریق همین فرمول محاسبه می‌کنند. منتها از قیمت ابطال (فروش) هر واحد استفاده و آن را به صورت دوره‌ای محاسبه می‌کنند تا مقایسه بازدهی برای سرمایه‌داران راحت‌تر باشد.

به عنوان مثال اگر شما یک ماه پیش در یک صندوق سرمایه گذاری، سرمایه‌گذاری کرده باشید و تعدادی واحد سرمایه‌گذاری به قیمت ابطال ( 100 هزار تومان خریداری کرده باشید و بعد از گذشت یک ماه، قیمت ابطال هر واحد به 108 هزار تومان رسیده باشد، بازده صندوق در طول این یک ماه از فرمول زیر به دست می‌آید:

یعنی صندوق در طول یک ماه، 8 درصد بازدهی داشته که به آن
بازدهی ماهانه صندوق می‌گویند. حالا اگر همین محاسبات برای دوره‌های 7 روزه، 3
ماهه، 6 ماهه و یک ساله انجام شود، به ترتیب بازدهی هفتگی، بازدهی 3 ماهه، بازدهی
6 ماهه و بازدهی سالانه صندوق به دست می‌آید.

گزارش بازدهی توسط صندوق های سرمایه گذاری

طبق ماده‌ای که در اساسنامه صندوق های سرمایه گذاری ذکر
شده، مدیر صندوق موظف است بازده صندوق را در طول دوره‌های مختلف محاسبه و بر روی تارنمای
(سایت) صندوق منتشر کند تا سرمایه‌گذاران و عموم مردم از آن‌ها اطلاع پیدا کنند.
این اطلاعات باید تا ساعت 14 روز کاری بعد از هر دوره، روی سایت صندوق منتشر شوند:

• بازدهي
  سالانه صندوق از ابتداي تأسيس تا پايان آخرين سال شمسي به تفكيك هر سال شمسي
• بازدهي
  سالانه صندوق از ابتداي تأسيس تا پايان آخرين سال مالي به تفكيك هر سال مالي
• بازدهي
  روزانه صندوق از ابتداي تأسيس به صورت ساده و سالانه شده
• بازدهي
  صندوق در 7، 30، 90 و 365 روز گذشته
• نمودار
  بازدهي صندوق در هر هفته تقويمي

باید توجه داشت که سال شمسی و سال مالی صندوق با هم تفاوت دارند. منظور از سال شمسی همان بازه یک ساله فروردین تا اسفند است که برای همه صندوق‌ها یکسان است، اما سال مالی هر صندوق با صندوق دیگر متفاوت است و موعد سال مالی هر صندوق، در تاریخ تاسیس صندوق سر می‌رسد.

بازدهی سالانه شده چیست؟

منظور از بازدهی سالانه شدۀ بازدهی روزانه، بازدهی است که از طریق فرمول زیر به دست می‌آید و در آن اینطور فرض می‌شود که صندوق به مدت یک سال، هر روز به اندازه همان روز مورد نظر سود داشته باشد.

در این فرمول R_A همان بازدهی سالانه شده است و R_t بازدهی دوره کمتر است که معمولا از بازدهی روزانه استفاده می‌کنند. به عنوان مثال اگر بازدهی روزانه یک صندوق 54/0 درصد باشد، بازدهی سالانه شده آن صندوق به این صورت محاسبه می‌شود:

یعنی اگر صندوق به مدت یک سال (365 روز) هر روز 54/0 درصد
سود داشته باشد، بازدهی آن بعد از یک سال حدود 614 درصد خواهد بود! اما اگر به جای
بازده روزانه، از بازده ماهانه استفاده کنیم، در فرمول باید به جای T عدد 30 قرار
دهیم.

بازده روزانه و سالانه شده صندوق، ساعت 14 روز کاری بعد در سایت صندوق منتشر می‌شود. به عنوان مثال جدول زیر اطلاعات بازده روزانه و سالانه شده صندوق در سهام بورسیران است که در سایت خود صندوق منتشر شده است:

همچنین بازدهی محاسبه شده برای دوره‌های مختلف هم در سایت صندوق منتشر می‌شود و نمونه زیر هم از سایت صندوق سرمایه گذاری سهامی بورسیران می‌باشد:

نکته: در این جدول منظور از بازده بازار، بازده کل بازار بورس یا همان شاخص کل است.

همچنین بازدهی دیگری از سوی صندوق‌ها ارائه می‌شود که بازدهی از زمان تاسیس صندوق است و نشان دهنده نحوه فعالیت آن صندوق از بدو تاسیس صندوق است.

مقایسه بازدهی صندوق های سرمایه گذاری

برای مقایسه میزان بازدهی صندوق‌ها با یکدیگر، بهترین کار استفاده از سایت ارزی(Arzee.ir) و اطلاعات صفحه صندوق‌های سرمایه گذاری است. شما با استفاده از لیست صندوق های سرمایه گذاری و گزارش‌های تحلیلی ما می‌توانید به راحتی صندوق‌های سرمایه گذاری را با یکدیگر مقایسه کرده و بهترین صندوق سرمایه گذاری را انتخاب کنید.

دیگر منابع خوب برای مقایسه بازدهی صندوق سرمایه گذاری وب سایت‌های رسام و فیپ‌ایران هستند. این سایت‌ها اطلاعات کاملی از همه صندوق‌ها دارد که با کنار هم قرار دادن آن‌ها، مقایسه را راحت‌تر کرده و دیگر نیازی به بررسی سایت هر کدام از صندوق‌ها نیست. در فیپ‌ایران بازدهی‌های دوره‌ای صندوق‌ها به تفکیک نوع صندوق بیان شده و با یک کلیک روی عنوان هر بازدهی، می‌توان آن‌ها را به ترتیب کم به زیاد یا زیاد به کم مرتب کرد. مثلا در هنگام درج این مقاله، بازدهی 3 ماهه صندوق سرمایه گذاری ارزش کاوان آینده 47.11 درصد است و بیشترین بازدهی سه ماهه را بین صندوق‌های سهامی داراست.

همچنین با مقایسه بازدهی از آغاز فعالیت صندوق‌ها، می‌توان فهمید که صندوق سرمایه گذاری مشترک آگاه با بازدهی 8611.42 درصد یا حدودا 86 برابری، بیشترین بازدهی را در طول فعالیت 4085 روزه‌اش داشته است. البته باید در نظر داشت که عمر صندوق‌ها در این قضیه تاثیرگذار است.

رتبه بندی صندوق های سرمایه گذاری بر مبنای بازده

اگر بخواهیم بازدهی کل صندوق‌ها را بر اساس نوع صندوق مقایسه کنیم، صندوق های سهامی همواره بیشترین بازدهی را داشته‌اند، البته باید در نظر داشت که ریسک سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها نیز بیشتر از بقیه است. بعد از صندوق های سهامی، صندوق های مختلط قرار دارند که بازدهی آن‌ها بین صندوق های سهامی و صندوق های بادرآمد ثابت قرار دارد. در آخر هم بازدهی صندوق های بادرآمد ثابت است که بازدهی سالانه آن‌ها معمولا حدود 20 درصد است، این یعنی سود قطعی 20 درصدی دارند و برای سرمایه‌گذارانی که اهل ریسک نیستند بسیار مناسب هستند.

در جدول زیر رتبه بندی صندوق های سرمایه گذاری بر مبنای میانگین بازدهی از آغاز فعالیت را مشاهده می‌کنید:

نتیجه‌گیری

در این مقاله شما را با بازدهی صندوق سرمایه گذاری و نحوه محاسبه آن آشنا کردیم. گفتیم که بازدهی صندوق در واقع به معنی همان سود است و از اختلاف قیمت ابطال فعلی و قیمت ابطال اولیه بدست می‌آید. بازده مورد انتظار صندوق‌ها همیشه با میزان ریسک آن‌ها رابطه مستقیم دارد. یعنی هرچه ریسک صندوق بیشتر باشد بازده مورد انتظار بالاتری دارد. به عنوان مثال صندوق‌های سهامی به این علت که پر ریسک‌تر هستند سرمایه‌گذار انتظار سود بالاتری هم دارد. در صورت رضایت از مقالات آموزشی ما نظرات خود را با ارزی(Arzee.ir) در میان بگذارید.