سیر حرکت دلار از ۱۳ آبان تا امروز
تجارت نیوز/ هر دلار آمریکا که در روزهای اول پس از انتخابات آمریکا ۲۶ هزار تومان بود، امروز پس از طی کردن مسیری پر فراز و نشیب و تجربه دو وعده بر باد رفته از سوی مسئولان، دوباره ۲۶ هزار تومانی شده است. اما در این چهار ماه اسکناس آمریکایی چه مسیری را طی کرد؟
دلار پیش از انتخابات آمریکا ۲۶ هزار تومانی شده بود و حالا هم در بازار آزاد ۲۶ هزارتومان است. اما در همین چهارماه بارها نوسانات عجیب و غریب و ناگهانی تجربه کرده، وعده‌های بی‌پشتوانه به خود دیده و در مقطعی حتی تا پنج هزار تومان کاهش نست به این قیمت را شاهد بوده است.
در ادامه نگاهی به سیر این نوسانات از زمان انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا تا امروز خواهیم داشت.
تاثیر مستاجر جدید کاخ سفید
روز انتخابات، دلار در کانال ۲۸ هزارتومانی بود. از ۱۵ آبان ماه با اعلام اولیه پیروزی بایدن قیمت دلار شروع به ریزش کرد و سریعا به کانال ۲۶ هزار تومانی رسید. البته فعالان باور داشتند ریزش ناشی از این خبر می‌توانست بسیار بیشتر باشد اما بازار تاثیر انتخاب بایدن را پیش‌خور کرده بود.
این ریزش ادامه داشت و تا دوروز بعد، نرخ پا به کانال ۲۳ هزارتومانی گذاشت. البته عمر دلار ۲۳ هزارتومانی به یک روز هم نکشید و بار دیگر صعودی شد؛ تا روز بیست‌وپنجم آبان ماه، ۲۶ هزارتومانی بود و سپس پا به کانال ۲۵ هزارتومانی گذاشت.
دلار ۲۵ هزارتومانی در نوسانات چند ماه اخیر طولانی‌ترین عمر را داشته است. بازار از ۲۶ آبان‌ماه تا ۱۸ دی ماه در این کانال قیمتی نوسان می‌کرد. فعالان اظهار می‌کردند علت فریز قیمت دلار در این دوران نگرانی معامله‌گران از پذیرش ریسک معامله بوده است.
آن روزها خوشبینی به بایدن و مواضعش نسبت به ایران موجب شده بود تا همه منتظر باشند که کوچک‌ترین خبر و سیگنال بین‌المللی بتواند قیمت دلار را یک شبه به شکل چشم‌گیری کاهش دهد. با این حساب ریسک معامله و احتمال زیان برای معامله‌گران این بازار بسیار بالا بود.
وعده دلار ۱۵ هزارتومانی
۱۸ دی ماه کنگره آمریکا نتایج انتخابات ریاست جمهوری را تایید کرد و بعد از مدت‌ها هیاهوی ترامپ و حمله معترضان به ساختمان کنگره آمریکا بالاخره انتخاب نامزد دموکرات در انتخابات نهایی شد. با این خبر بازار ارز در ایران بلافاصله تحت تاثیر قرار گرفت و موج ارزانی دلار بار دیگر آغاز شد.
در ابتدا این موج توانست ارز را تا ۲۴ هزارتومان بیاورد، تا این که ۲۴ دی ماه حسن روحانی، رئیس جمهور با گفته‌هایش قوت بیشتری به روند ریزشی بخشید.
۲۴ دی ماه حسن روحانی در یک رفتار کم‌سابقه درباره قیمت ارز به یک نرخ مشخص اشاره کرد و گفت: « در حال حاضر دست بانک مرکزی در اعمال سیاست بر نرخ ارز بسته است اما در آینده شرایط بهتر می‌شود و اگر منابع بلوکه شده ایران در اختیار بانک مرکزی قرار بگیرد، قیمت دلار به ۱۵ هزارتومان نیز خواهد رسید».
فردای وعده روحانی دلار بعد از مدت‌ها پا به کانال ۲۳ هزارتومانی گذاشت. البته روند نزولی بازار ارز پس از تایید نهایی جو بایدن آغاز شده بود و حرف آزادسازی ارزهای بلوکه شده فقط کمی بر سرعت این کاهش افزود.
۲۷ دی ماه یعنی سه روز پس از سخنان روحانی دلار با کاهش هزار تومان در یک روز به ۲۲ هزار و ۹۰۰ تومان رسید. فردای آن باز هم هزار و ۱۰۰ تومان از قیمت خود را از دست داد و به ۲۱ هزار و ۸۰۰ تومان رسید.
این نرخ‌ها به همان روزهایی مربوط می‌شد که فعالان بازار در گفتگو با تجارت‌نیوز خبر می‌دادند که معامله‌گران منتظر تعیین موضع بایدن نسبت به ایران هستند وهنوز هم حاضر نیستند خطر خرید و فروش پرریسک ارز را به جان بخرند.
البته دلار ۲۱ هزارتومانی و رکود بازار فقط سه روز دوام آورد؛ یکم بهمن‌ماه اسکناس آمریکایی بار دیگر با افزایشی هزارتومانی به کانال ۲۲ هزارتومان بازگشت.
ظاهرا معامله‌گران این بازار از نخستین سیگنال‌های بایدن و هم‌پیمانش دریافته بودند که احتمال دارد مذاکره با ایران و رفع تحریم‌ها آنطور که انتظار داشتند در الویت دولت جدید آمریکا نباشد.
بنابراین بازار درحالی که هنوز یک هفته هم از وعده روحانی نگذشته بود، نوسان در کانال ۲۲ هزارتومان و بعد روند صعودی را آغاز کرد. هشتم بهمن ماه دلار دوباره ۲۳ هزارتومانی شد. البته این نرخی بود که بر روی تابلوی صرافی‌ملی نقش می‌بست. در بازار آزاد همان روزها اسکناس آمریکایی را در کانال ۲۴ هزارتومانی معامله می‌کردند حتی در برخی ساعات نرخ معامله دلار به کانال ۲۵ هزار تومانی هم وارد می‌شد.
وعده آقای رئیس یا تعطیلی بازار هرات؟!
۱۲ بهمن ماه عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی، در گفت‌و‌گوی ویژه خبری گفت: «علت نوسان ارز بیشتر روانی است. مسئولان باید در اظهاراتشان دقت کنند. به سرکوب نرخ ارز اعتقادی ندارم اما انتظارات نرخ ارز تعدیل خواهد شد و به زیر ۲۰ هزار تومان می‌رسد».
در واقع هنوز یک ماه از وعده دلار ۱۵ هزارتومانی نگذشته بود که مردم وعده دلار زیر ۲۰ هزارتومان را شنیدند.
سیزدهم بهمن‌ماه نرخ دلار در صرافی ملی ۵۰ تومان و در بازار آزاد ۳۰۰ تومان کاهش یافت. البته همان روز فعالان بازار اظهار می‌کردند که علت مختصر کاهشی که اتفاق افتاده نه حرف‌‌های امیدبخش همتی بلکه تعطیلی فروش دلار فردایی در بازار هرات بوده است.
احتمال تداوم رشد قیمت
از ۱۳ تا ۲۱ بهمن ماه دلار آمریکا در کانال ۲۳ هزار تومان نوسان کرد. از ۲۱ بهمن ماه، از یکسو افزایش تقاضا با آغاز سال نو چینی و نزدیک شدن به پایان سال شمسی و از سوی دیگر از بین رفتن خوشبینی سابق معامله‌گران به موضع بایدن نسبت به ایران موجب شد قیمت صعودی شود.
از این تاریخ تا امروز نرخ فروش هر دلار در صرافی ملی در کانال ۲۴ هزارتومانی است. البته در بازار آزاد در چند روز اخیر دلار در کانال ۲۶ هزار تومانی معامله می‌شود.
حالا هم آنطور که کارشناسان می‌گویند با این که فضای بازار به‌شدت تحت تاثیر اخبار سیاسی و لحظه‌ای است اما با توجه به وضعیت فصلی بازار می‌توان پیش بینی کرد که احتمالا تا پایان سال نوسانات افزایشی در پیش داشته باشیم.