تبدیل آتی به باند فرود نقدینگی
رکورد جذب منابع مالی معاملات مشتقه با محوریت زعفران در پایان مهرماه به ثبت رسید
یکی از مهمترین متغیرهای اثرگذار بر انتظارات اهالی بازار پیشنگر بورس کالا، دورنمای بهای ارز است که به نظر میرسد سیگنالهای کاهشی این بازار تا حد زیادی تضعیف شده و بهای ارز را طی روزهای اخیر به سمت کانال صعودی هدایت کرده است؛ از این رو برایند نوسان نرخ در بازار آزاد ارز بهآرامی در مسیر افزایشی قرار گرفته است. انعکاس روند صعودی بهای ارز بر بازار آتی بورس کالا سبب سرازیر شدن نقدینگی به این بازار شده؛ تا جایی که مجموع حجم نقدینگی بازار آتی را با رشد 17درصدی همراه ساخته است. پس از چهار هفته افت معاملات بازار آتی بورس کالا، طی معاملات آخرین هفته از مهرماه 1400، بازار روند صعودی محسوسی به خود گرفت و رشد حجم و ارزش معاملات را به ثبت رساند. به این ترتیب مجموعه دادههای حیاتی این بازار طی هفته گذشته با تاثیر گرفتن از تکانههای مثبت بازار ارز، افزایشی شدند و تداوم روند کاهشی معاملات تابلوی آتی را متوقف کردند.
رکوردزنی میزان نقدینگی در تابلوی آتی بورس کالا
جذابترین داده معاملاتی در جریان معاملات هفته گذشته در این بازار مربوط به میزان نقدینگی جذب شده به تابلوی آتی است که به رقمی بالغ بر 642میلیارد تومان رسیده است. بر مبنای دادههای منتشرشده از سوی بورس کالا، جذابترین کالا در بازار آتی طی هفته گذشته زعفران بود که با بالاترین حجم معاملات، بیش از 78درصد از میزان نقدینگی موجود در بازار را به خود اختصاص داده است. علاوه بر این به نظر میرسد با مجموعه سیگنالهای مثبتی که در جهت حمایت از محصول زعفران مخابره میشود و واقعی شدن بهای معاملاتی این کالای کشاورزی را هدف قرار داده است، سالجاری به عنوان نقطه عطفی برای زعفران به شمار میرود؛ چرا که بهرغم افزایش هزینههای تولید و رشد بهای سایر محصولات، زعفران از جمله محصولی است که با قیمت نسبتا ثابت طی سالهای ماقبل معامله شده و این مطلب سبب افت بهای دلاری آن در بازارهای جهانی شده است. از آنجا که بیش از 95درصد زعفران دنیا از طریق تولیدات کشور ما تامین میشود، لازم است در جهت واقعی شدن بهای این محصول به منظور حفظ و حمایت از بخش تولید و منافع کشاورزان اقدام شود که با تصویب بسته حمایتی زعفران از سوی نهادهای مسوول در این جهت گامهای برجستهای برداشته شده است.
زعفران؛ پیشتاز بازار آتی
در حال حاضر سه نماد فعال بر تابلوی آتی بورس کالا امکان معامله آتی محصول زعفران (پوشال و نگین) را فراهم کردهاند که دو سررسید از این نماد مربوط به زعفران نگین بوده و زعفران پوشال با یک سررسید در این بازار دادوستد میشود. برایند تکانههای نرخ تسویه این سه قرارداد، در اولین ماه از فصل پاییز، مثبت ارزیابی میشود و محصول زعفران در بازار آتی با رشد نرخ همراه شده است. اما روز گذشته در لحظه تنظیم این گزارش، بهرغم مثبت شدن بهای دو دارایی سرمایهای بازار آتی، یعنی نقره و واحدهای صندوق طلا، محصولات کشاورزی افت قیمت تسویه را به ثبت رساندند تا ترکیبی از افزایش و کاهش بها بر تابلوی آتی بورس کالا نمایان شود.
برایند ورود و خروج نقدینگی به بازار آتی طی معاملات روز گذشته، از بسته شدن بسیاری از موقعیتهای تعهدی (خرید و فروش به صورت همزمان) قراردادهای فعال حکایت دارد که بیشترین خروج مربوط به نماد SAFDY00 یعنی زعفران نگین سررسید دیماه است که تا لحظه تنظیم این گزارش بیش از 12درصد از موقعیتهای باز این نماد بسته شدند. مجموع موقعیتهای باز فعلی در این نماد به میزان 39هزار و 956موقعیت همزمان خرید و فروش ارزیابی میشود.
نزدیکترین سررسید زعفران نگین یعنی سررسید آبانماه که با نماد SAFAB00 بر تابلوی آتی بورس کالا قابل معامله است، با بهای 16هزار و 840تومان معامله و به میزان 29/ 1درصد از موقعیتهای تعهدی باز این نماد از بازار خارج شد. شاید عمدهترین دلیل خروج از بازار برخی از دارندگان نمادهای زعفرانی بورس کالا، چشمانداز مثبت این محصول در فصل برداشت جاری باشد که منتظر ورود زعفرانهای جدید به انبارهای بورس کالا هستند. از این رو از موقعیتهای تعهدی فعلی که دارایی پایه آنها گواهی سپرده زعفران سال گذشته است، خارج میشوند. البته هنوز هم حجم معاملات این نمادها بالا ارزیابی میشود که میتوان این فعالیتهای لحظهای را به واکنش نوسانگیران یا بهاصطلاح اهالی بازار، خالیفروشان بازار آتی نسبت داد.
وجه تضمین لازم برای گرفتن یک موقعیت تعهدی از هر یک از دو نماد زعفران نگین 450هزار تومان تعیین شده که 100گرم زعفران رشتهای بریده ممتاز (نگین) دارایی پایه هر یک از این قراردادهاست.
نوسان مثبت نرخ تسویه دو دارایی سرمایهای بازار آتی
نقره و طلا به عنوان دو دارایی سرمایهای بازار آتی، پس از زعفران به ترتیب بیشترین حجم معاملات بازار آتی را از آن خود کردند. روز گذشته هر دوی این داراییها با دو سیگنال افزایشی مورد معامله قرار گرفته و رشد نرخ تسویه را تجربه کردند. طلا و نقره در معاملات هفته گذشته بازارهای جهانی با رشد قیمت همراه شدند و در معاملات روز گذشته نیز افزایش بهای این دو دارایی گرانبها ادامه یافت. روز گذشته هر اونس طلا با بهای 180دلار و هر اونس نقره با نرخ 24دلار و 38سنت مورد دادوستد قرار گرفت. همچنین نرخ ارز نیز روز گذشته تحرک قیمتی چندانی نسبت به روزهای ماقبل به ثبت نرساند، اما در محدوده افزایشی خود باقی ماند و تمایل چندانی به افت نرخ از خود نشان نداد. بهای اسکناس آمریکایی در بازار آزاد کانال 27هزار و 620تومانی را حفظ کرد (تا لحظه تنظیم گزارش)؛ به این ترتیب دو دارایی سرمایهای بازار آتی رشد نرخ تسویه را به ثبت رساندند. دو قرارداد نقره تابلوی آتی بورس کالا با بهای 21هزار و 70تومان برای تحویل آبان و 21هزار و 710تومان برای تحویل آذرماه مورد مبادله قرار گرفتند.
سه نماد فعال واحدهای طلای بازار آتی نیز با تاثیر پذیرفتن از دو متغیر اصلی تعیینکننده نرخ دارایی پایه این قراردادها، یعنی بهای ارز و نرخ جهانی اونس طلا، به میزان محدودی صعودی شدند و با بهای 8هزار و 500تومانی در نزدیکترین سررسید (ETCAB00) و 9هزار و 360تومانی در دورترین سررسید (ETCBA00) معامله شدند.