نحوه سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری | راهنمای خرید صندوق سرمایه گذاری

برای ورود به بازار سرمایه باید چند مرحله را گذراند. صندوق های سرمایه‌گذاری مشترک (Mutual fund) هم از این قاعده جدا نیستند و برای اینکه یک سرمایه گذاری خوب داشته باشیم، باید با نحوه خرید واحد سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری آشنا باشیم.

اما منظور از نحوه خرید و سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری، فقط مراحل قانونی سرمایه گذاری نیست. صندوق‌های سرمایه‌گذاری انواع مختلفی دارند و هر فرد با توجه به نیازها و روحیات خود می‌تواند صندوق مناسب‌ را انتخاب کند. اما چگونه؟ در کدام صندوق سرمایه گذاری کنیم؟ این کار خودش مراحلی دارد و بهتر است با مشخصه‌های بهترین صندوق سرمایه گذاری آشنا شویم.

بعد از طی این مرحله یعنی یافتن بهترین صندوق سرمایه گذاری متناسب با خصوصیات و شرایط مورد نظر، چگونه در صندوق سرمایه گذاری کنیم؟ در این مطلب می‌خواهیم تمام مواردی که برای خرید و سرمایه‌ گذاری در صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری مورد نیاز است را بررسی کنیم و با اصطلاحات مرتبط با آن آشنا شویم.

انتخاب بهترین صندوق سرمایه‌ گذاری – در کدام صندوق سرمایه گذاری کنیم؟

انواع صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری را با توجه به نوع فعالیت و میزان ریسک‌پذیری می‌توان به دسته‌های درآمدثابت، سهامی، مختلط و.. تقسیم کرد. برای انتخاب یک صندوق مناسب برای سرمایه‌گذاری باید نکاتی درباره خودمان و صندوق‌های سرمایه‌گذاری بدانیم.

اولین فاکتوری که در هنگام انتخاب و خرید واحدهای صندوق سرمایه گذاری باید به آن توجه کنیم، میزان ریسک‌پذیری است. توان ریسک‌پذیری در افراد مختلف کاملا متفاوت است مثلا فردی می‌تواند روی سرمایه خود ریسک بالا را بپذیرد و این اتفاق زندگی روزمره او را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد در حالی که ممکن است فرد دیگری با کوچکترین نوسان در بازار، دچار اضطراب شود. پس برای سرمایه گذاری شناخت روحیات خودمان و میزان توقعی که از بازار داریم اهمیت زیادی دارد.

دومین فاکتور که در انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری باید به آن توجه شود بررسی کارنامه صندوق‌های سرمایه گذاری و میزان بازدهی دوره‌ای آن‌ها است. هر کدام از صندوق‌های سرمایه‌گذاری بسته به کارنامه خود و نوع سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی، دارای مزایا و معایبی هستند. قبل از سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها باید با دقت درباره آن‌ها مطالعه کنیم تا از تمام جزئیات و شرایط آن‌ها آگاه باشیم.

بررسی کارنامه صندوق‌ های سرمایه گذاری – کدام صندوق برای سرمایه گذاری بهتر است؟

همان‌طور که گفته شد، برای خرید سهام و سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری باید کارنامه صندوق‌ها را بررسی کنیم و از شرایط آن‌ها آگاه باشیم. بنابراین در انتخاب صندوق‌ها باید به موارد زیر توجه کرد:

• بازده صندوق های سرمایه‌گذاری
• میزان ریسک صندوق‌های سرمایه‌گذاری
• توجه به اساسنامه و امیدنامه صندوق های سرمایه گذاری
• استفاده از سایت‌های مرجع (ارزی(Arzee.ir))

سود صندوق‌ های سرمایه گذاری

برای ارزیابی یک صندوق سرمایه‌گذاری، بهترین راه بررسی میزان بازده صندوق در دوران فعالیتش است. بازده میزان پاداش سرمایه‌گذار در قبال مدت زمانی است که سرمایه‌گذاری کرده. به عنوان مثال سرمایه‌گذار بازه 6 ماهه و یا یکساله را برای سرمایه‌گذاری انتخاب می‌کند که ممکن است میزان بازدهی صندوق در این دو دوره زمانی متفاوت باشد.

بازده
می‌تواند بازده حقیقی باشد که صندوق به آن دست پیدا کرده است و یا بازده مورد
انتظار باشد که مدیر صندوق برای سال آینده پیش‌بینی کرده‌است.

در سایت ارزی(Arzee.ir) می‌توانید گزارش‌های تحلیلی پربازده‌ترین صندوق های سرمایه گذاری را بصورت هفتگی و ماهانه دنبال کرده و در نتیجه بهترین صندوق سرمایه گذاری را انتخاب کنید. همچنین برای آشنایی با نحوه محاسبه سود صندوق های سرمایه گذاری می‌توانید لینک زیر را مطالعه کنید.

میزان ریسک صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری

مورد بعدی برای سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری و شناسایی یک صندوق ایده‌آل ارزیابی میزان ریسک صندوق است. باید میزان بازده و ریسک صندوق را با دیگر بازارهای مالی و یا دیگر صندوق‌ها مقایسه کرد تا در نهایت بتوان به ارزیابی درستی درباره انتخاب صندوق مناسب رسید.

اساسنامه و امیدنامه صندوق‌ های سرمایه گذاری

صندوق‌های سرمایه‌گذاری با توجه به امکانات و افراد متخصصی که در اختیار دارند، تلاش می‌کنند که سرمایه‌گذاری بهتر و دقیق‌تری در بازار داشته باشند تا ریسک کمتر و بازدهی بیشتری برای سرمایه‌گذاران خود فراهم کنند.

 اختیارات این صندوق ها در اساسنامه و امیدنامه آن‌ها تنظیم شده است و مدیران سرمایه گذاری مسئول هستند با توجه به موارد تعیین شده، مدیریت دارایی سرمایه‌گذاران را انجام دهند.

مطالعه دقیق اساسنامه و امیدنامه صندوق‌های سرمایه‌گذاری کمک زیادی به انتخاب صندوق مناسب هر فرد می‌کند، چون تمام شرایط فعالیت صندوق‌ها در اساسنامه و امیدنامه آن‌ها نوشته شده است.

هدف وجود اساسنامه و امیدنامه، قانونمندی نحوه مدیریت صندوق ها است. چرا که با تنظیم امیدنامه و اساسنامه خیال سرمایه‌گذاران از بابت مدیریت اصولی دارایی‌هایشان آسوده خواهد شد.

در اساسنامه اختیارات مدیران برای انتخاب حدود و نوع دارایی‌ها و حداقل یا حداکثر قانونی هر دسته از دارایی‌های صندوق تعیین می‌شود.

دسترسی به اطلاعات صندوق های سرمایه گذاری با استفاده از سایت های مرجع

برای سرمایه گذاری در صندوق‌های سرمایه گذاری باید از اطلاعات موجود در سایت‌های
مرجع استفاده کرد.

یکی از بهترین مراجع آنلاین برای دسترسی به اطلاعات صندوق‌های سرمایه‌گذاری، سایت ارزی(Arzee.ir) است. در سایت ارزی(Arzee.ir) می‌توانید اطلاعات جامع فعالیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری را مشاهده کنید. همچنین با کمک دیتا و گزارش‌های تحلیلی این سایت از جمله 10 صندوق سرمایه گذاری برتر و پربازده ترین صندوق های سرمایه گذاری که بصورت ماهانه منتشر می‌شود می‌توانید صندوق ها را مقایسه و در نتیجه بهترین صندوق سرمایه گذاری را انتخاب کنید. به علاوه گزارشات ماهانه صندوق‌ها و اطلاعاتی در مورد انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری بصورت روزانه بروز رسانی می‌شوند.

محدودیت میزان سرمایه‌ گذاری در صندوق های سرمایه گذاری

حداقل و حداکثر میزان سرمایه‌گذاری در صندوق‌های
سرمایه‌گذاری از جمله مواردی است که در امیدنامه آن صندوق ذکر می‌شود.

معمولا این نرخ بین یک تا ده واحد (Unit) برای حداقل و 5% از کل دارایی‌های صندوق برای حداکثر تعداد
واحدهای خرید (صدور) تعیین می‌شود.

یعنی حداقل میزان سرمایه‌ای که افراد می‌توانند در صندوق‌ها سرمایه گذاری کنند برابر با یک یا ده واحد است. به بیان ساده‌، شما می‌توانید تنها با خرید یک واحد در در اکثر صندوق‌ها، سرمایه گذاری کنید. حداکثر میزان سرمایه‌ای که یک فرد حقیقی می‌تواند در صندوق‌ها سرمایه گذاری نماید نیز 5% از کل دارایی‌های صندوق است.

لازم به ذکر است که این اعداد مطلق نیستند و هریک از صندوق‌ها ممکن است میزان متفاوتی برای حداقل و حداکثر سرمایه خود در نظر گرفته باشند. حتی ممکن است صندوقی محدودیت حداکثری برای سرمایه گذاری نداشته باشد. تمامی این موارد در امیدنامه صندوق‌ها ذکر می‌شود.

مراحل اولیه شروع سرمایه‌ گذاری و نحوه خرید واحد در صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری

برای شروع خرید واحد و سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری نیاز است که با توجه به ساز و کار اداری صندوقی که انتخاب کرده‌اید به صورت حضوری یا مجازی اقدام به ثبت نام کنید. اطلاعات مربوط به ثبت نام معمولا در بخش «شرایط ثبت نام» سایت رسمی صندوق های سرمایه‌گذاری قرار دارد.

برای ثبت نام در صندوق‌های سرمایه‌گذاری نیاز به مراجعه حضوری به دفاتر صندوق‌ها و ارائه مدارک شناسایی هویتی مانند کارت ملی و شناسنامه است. البته در حال حاضر برخی از صندوق‌های سرمایه گذاری، امکان ثبت نام و خرید اینترنتی را برای مشتریان خود فراهم کرده‌اند. بنابراین اگر قصد ثبت نام اینترنتی در صندوق مورد نظرتان را دارید، باید اسکن مدارک شناسایی خود را داشته باشید.

روال و نحوه ثبت نام اغلب صندوق‌ها به همین صورت است جز «صندوق‌های قابل معامله بورسی ETF» که برای خرید واحدهای سرمایه‌گذاری آن‌ها باید از طریق بازار بورس اقدام کرد. برای خرید واحدهای صندوق های بورسی باید کد معاملاتی بورسی فعال داشته باشید و مانند سهام عادی بازار بورس واحدهای این صندوق ها را خرید و فروش کنید.

به خاطر داشته باشید وقتی در عملیات خرید (صدور) هر واحد در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبلغی پرداخت می‌کنید، ممکن است قیمت آن با قیمت فروش (ابطال) در همان روز برابر نباشد. علاوه بر این در هر خرید و فروش، مبلغی بابت کارمزد صدور یا ابطال هزینه می‌شود. پس برای سود بردن در صندوق‌های سرمایه‌گذاری باید حتما قیمت واحدهای سرمایه‌گذاری تغییر مثبت داشته باشند.

اصطلاحات رایج در صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری

در صندوق‌های سرمایه‌گذاری تعدادی اصطلاح وجود دارد که بهتر است قبل از شروع به سرمایه‌گذاری و ورود به این بازار با آن‌ها آشنا شوید.

قیمت صدور و قیمت ابطال

در بازار سهام و یا دیگر بازارهای سرمایه‌گذاری از واژه های خرید و یا فروش استفاده می‌شود، در صورتی که در صندوق‌های سرمایه‌گذاری از «صدور» معادل «خرید» و از واژه «ابطال» به معنی «فروش» واحدهای سرمایه گذاری استفاده می‌شود.

ارزش خالص دارایی‌ها (NAV)

یکی از شاخص های سنجش صندوق‌های سرمایه‌گذاری، ارزش خالص دارایی‌ها یا Net Asset Value  است. ارزش خالص دارایی‌ها کاربرد زیادی برای بخش سرمایه‌گذاری دارد. NAV هر واحد سرمایه گذاری حاصل کسر بدهی‌ها از دارایی‌ها و درنهایت تقسیم بر تعداد واحد‌های سرمایه‌گذاری منتشر شده است و فرمول آن به صورت زیر است:

ارزش خالص دارایی‌های هر صندوق در انتهای هر روز محاسبه می‌شود و روی وبسایت رسمی هر صندوق قرار می‌گیرد. قیمت هر واحد سرمایه‌گذاری برای صدور و یا ابطال، با توجه به ارزش خالص دارایی محاسبه می‌شود.

واحد سرمایه‌ گذاری (unit)

واحد سرمایه گذاری (Unit) کوچکترین بخش قابل معامله (خرید و فروش) در صندوق‌های سرمایه‌گذاری است. به عنوان مثال ما برای سرمایه‌گذاری در اکثر صندوق‌های سرمایه‌گذاری باید حداقل یک واحد سرمایه‌گذاری در صندوق را خریداری کنیم.

ضامن نقدشوندگی

بعضی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری دارای ضامن نقد شوندگی هستند، داشتن ضامن نقد شوندگی به معنا وجود منبعی معتبر برای پشتیبانی از نقد شدن اصل سرمایه و حداقل سود بازار است. وجود ضامن نقد شوندگی از این جهت برای سرمایه‌گذاران جذاب است که با سرمایه‌گذاری در این نوع صندوق‌ها، دیگر دغدغه‌ای برای ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری ندارند. یعنی بازگشت سرمایه در صندوق‌های دارای ضامن نقد شوندگی کاملا تضمین شده است.

فروش یا ابطال واحد در صندوق‌ های سرمایه گذاری چیست؟

برای خروج از سرمایه‌گذاری و  یا همان ابطال واحد سرمایه‌گذاری، سرمایه‌گذار باید به صورت حضوری به یکی از شعب معرفی شده در سایت صندوق‌ها، مراجعه کند و یا اینترنتی اقدام به ابطال تمام واحد‌های سرمایه‌گذاری و یا تعدادی از آنها را نماید.

محاسبه قیمت ابطال هر واحد سرمایه‌گذاری، بر اساس قیمت ابطال واحد سرمایه‌گذاری روز کاری بعد از تاریخ درخواست ابطال انجام می‌شود. یعنی واحد سرمایه‌گذاری به قیمت ابطال روز بعد محاسبه می‌شود و بعد از گذشتن مدتی که در امیدنامه صندوق ذکر شده است مبلغ ابطال شده به حساب سرمایه‌گذار واریز می‌شود. این مدت زمان کاملا قراردادی است، مثلا برای بعضی از صندوق‌ها آنی و برای برخی بین 3 تا 7 روز کاری لحاظ شده است.

نتیجه‌گیری

در حال حاضر صندوق‌های سرمایه گذاری به عنوان یکی از ابزارهای نوین مالی توسط کشورهای توسعه یافته جهان بسیار مورد توجه قرار گرفته‌اند و اکثر افراد از صندوق‌های سرمایه گذاری به عنوان جانشین مناسب بانک  برای حفظ سرمایه خود استفاده می‌کنند.

در کشور ایران با توجه به عدم آشنایی کافی جامعه با صندوق‌های سرمایه گذاری و چگونگی عملکرد آن‌ها، افراد کمتری سرمایه خود را به صندوق‌ها سپرده‌اند. این در حالیست که اگر همان افراد با مزایایی که صندوق‌ سرمایه‌گذاری برای آن‌ها فراهم می‌کند و نحوه سرمایه گذاری در صندوق‌های سرمایه گذاری آشنا شوند، ممکن است رویکرد متفاوتی داشته باشند.

در این مقاله چگونگی سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری را به زبان ساده گفتیم. نظر شما در مورد سرمایه گذاری در صندوق‌های سرمایه گذاری چیست؟ آیا سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری را به عنوان راهکاری مطمئن برای حفظ سرمایه خود انتخاب می‌کنید؟