فارس/شیوه عجیب تنظیم لایحه بودجه 1400 در سازمان برنامه و بودجه و اطلاع رسانی قطره چکانی مدیران ارشد این سازمان درباره برخی از ارقام کلیدی این لایحه، لایحه بودجه سال آینده را به یکی از غیرشفاف ترین لوایح بودجه یک دهه اخیر تبدیل کرده است.

یکی از مهمترین ابهامات مذکور، نرخ تسعیر ارز مبنای محاسبه منابع نفتی در لایحه بودجه 1400 است.

اظهارات اخیر حسن روحانی رئیس جمهور درباره کاهش شدید نرخ ارز در سال آینده، این ابهامات را تشدید کرد. روحانی در جلسه هیئت دولت در تاریخ 19 آذرماه با تاکید بر اینکه در سال آینده 2 میلیون و 300 هزار بشکه نفت خواهیم فروخت، گفت: «در این بودجه اعلام کردیم قیمت امروز ارز کاهش خواهد یافت. این یکی از پیام‌های مهم بودجه است. یعنی ارزش پول ملی، یکی از اهداف ارزش پول ملی بود و لذا ارز را بر مبنای 11 هزار، 11 هزار و 500 تومان مدنظر قرار دادیم که ارزش پول ملی بالا برود. در یک شرایطی در سال آینده این کار شدنی و امکان‌پذیر است. هیچ‌کدام اینها آرزو نیست. دولت کاملا محاسبه کرده با محاسبه دقیق این کار را کرده است و حاضر است برای مردم توضیح دهد و روشن کند که همه اینها بر مبنای محاسبات دقیق انجام گرفته است».

هرچند این اظهارات رئیس‌جمهور کمی مبهم بود ولی اکثر کارشناسان و رسانه ها اینگونه برداشت کردند که روحانی اعتقاد دارد نرخ ارز بازار در سال آینده به سطح ۱۱ هزار تومان کاهش پیدا خواهد کرد و در واقع، دولت تلاش خواهد کرد که با لغو تحریم‌ها قیمت دلار را به سطح ۱۱ هزار تومان کاهش دهد.

بهترین ابزار برای بررسی صحت و سقم این ادعای عجیب رئیس جمهور، بررسی نرخ تسعیر ارز مبنای محاسبه درآمدهای نفتی در لایحه بودجه 1400 است، یعنی دقیقا همان موضوعی که در لایحه بودجه سال آینده کاملا مبهم بوده و مدیران ارشد سازمان برنامه و بودجه هم برخلاف روال سال های اخیر، تلاش می کنند همچنان مبهم بماند.

* مفروضات محاسبه درآمدهای نفتی در لایحه بودجه 1400 چیست؟

با این وجود، خبرگزاری فارس با بررسی گزارش های سازمان برنامه و بودجه و دیوان محاسبات کل کشور درباره لایحه بودجه 1400 و مبانی تنظیم آن و همچنین اظهارات مدیران ارشد سازمان برنامه و بودجه بعد از تقدیم لایحه بودجه به مجلس، توانسته است به اطلاعات مهمی درباره این موضوع برسد.

الف- در گزارش دیوان محاسبات درباره لایحه بودجه 1400، صراحتا درباره مفروضات این لایحه بیان شده است که منابع نفتی در این لایحه بر مبنای صادرات 2.3 میلیون بشکه ای نفت (نفت خام و میعانات گازی) با نرخ هر بشکه 40 دلار و همچنین صادرات 2.9 میلیارد دلاری خالص گاز تنظیم شده و این درآمدهای ارزی با استفاده از نرخ تسعیر 11 هزار و 500 تومان بابت واردات کالاهای اساسی و نرخ تسعیر 25 هزار تومان بابت سایر، به ریال تبدیل شده است.

ب- در صفحه 133 یکی از پیوست های لایحه بودجه 1400 که توسط سازمان برنامه و بودجه تهیه شده و توضیحاتی درباره مبانی این لایحه ارائه داده، آمده است (تصویر زیر): «منابع حاصل از صادرات نفت و میعانات گازی و خالص صادرات گاز در سال 1400 معادل 1992.7 هزار میلیارد ریال برآورد شده است. جمع درآمدهای ارزی صادرات نفت و خالص صادرات گاز نیز معادل 36.5 میلیارد دلار است که از این مبلغ 2.9 میلیارد دلار مربوط به خالص صادرات گاز می‌شود. همچنین از کل صادرات نفت، میعانات و خالص صادرات گاز، 13.9 میلیارد دلار سهم صندوق توسعه ملی و 4.9 میلیارد دلار سهم شرکت ملی نفت ایران است».